Bởi vì những cơ chế hạch toán kế toán cứng nhắc mà nó làm hạn chế khả năng bóp méo dữ liệu kế toán của ban quản trị cũng đồng thời tạo sai sót, nên sẽ không tối ưu khi sử dụng quy tắc kế toán nhằm loại bỏ hoàn toàn tính linh hoạt của nhà quản trị. Do đó, hệ thống kế toán thực sự sẽ để ngỏ cơ hội cho những nhà quản trị ảnh hưởng lên dữ liệu báo cáo tài chính. Kết quả là thông tin trong các báo cáo tài chính của các công ty bị nhiễu và thiên lệch ngay cả khi có sự hiện diện của các quy định kế toán và kiểm toán độc lập.
Có ba nguồn làm sai lệch dữ liệu kế toán: (1) Sai lệch từ sự cứng nhắc của các nguyên tắc kế toán, (2) Sai số dự báo ngẫu nhiên, (3) Việc lựa chọn báo cáo một cách có chủ đích của nhà quản trị nhằm đạt được những mục tiêu cụ thể.
Có ba nguồn làm sai lệch dữ liệu kế toán: (1) Sai lệch từ sự cứng nhắc của các nguyên tắc kế toán, (2) Sai số dự báo ngẫu nhiên, (3) Việc lựa chọn báo cáo một cách có chủ đích của nhà quản trị nhằm đạt được những mục tiêu cụ thể.
|
1) Sai sót do những nguyên tắc kế toán
Các nguyên tắc kế toán tạo ra những sai lệch và những thông tin không liên quan bởi vì sự khó khăn trong việc hạn chế tùy nghi của nhà quản trị mà không làm giảm đi nội dung thông tin trong dữ liệu kế toán.
Mức độ bóp méo (do các chuẩn mực kế toán) phụ thuộc vào mức độ các chuẩn mực kế toán nắm bắt bản chất của các giao dịch của doanh nghiệp. |
|
2) Sai sót do dự báo
Một loại sai sót dữ liệu kế toán phát sinh từ sai sót dự báo thuần túy, bởi vì nhà quản trị không thể dự đoán được những kết quả có thể xảy đến cho những giao dịch hiện tại một cách hoàn hảo.
|
|
3) Lựa chọn cách hạch toán của nhà quản trị
Những nhà quản trị doanh nghiệp cũng tạo ra những lệch lạc trong dữ liệu kế toán thông qua những quyết định kế toán của họ. Những nhà quản trị có rất nhiều động cơ trong việc sử dụng tùy nghi kế toán để đạt được những mục đích cụ thể:
|
|
Quy ước nợ về mặt kế toán
Nhà quản trị có thể ra những quyết định kế toán nhằm đáp ứng nghĩa vụ trong các quy ước hợp đồng.
Ví dụ: Hợp đồng tín dụng vay vốn của công ty với các ngân hàng ( đáp ứng điều kiện về khả năng thanh toán lãi vay, tỷ lệ vốn luân chuyển và thu nhập ròng của doanh nghiệp trên BCTC). |
|
Thù lao nhà quản trị
Một động cơ khác đối với sự lựa chọn về mặt kế toán của nhà quản trị xuất phát từ việc thù lao được ràng buộc với lợi nhuận.
Điều này tạo ra động lực cho nhà quản trị nhằm lựa chọn những chính sach kế toán và ước lượng nhằm tối đa hóa thù lao được kỳ vọng của họ. Những phần thưởng bằng quyền chọn cổ phiếu cũng khiến nhà quản trị ra sức thao túng thu nhập của doanh nghiệp. |
| Những “ cuộc chiến” giành quyền kiểm soát doanh nghiệp Số liệu kế toán được sử dụng để cân nhắc về thành quả của nhà quản trị trong những cuộc tranh giành trong cuộc tranh giành quyền kiểm soát doanh nghiệp bao gồm thâu tóm thù địch, cuộc chiến giành quyền lực giữa các nhóm cổ đông. Nhà quản trị cần đưa ra những quyết định kế toán nhằm gây ảnh hưởng lên nhận thức của nhà đầu tư về những cuộc chiến giành quyền cuộc soát. |
| Xem xét thuế Nhà quản trị có thể đưa ra những lựa chọn trong cách thức lập báo cáo đánh đổi lợi ích giữa báo cáo tài chính và báo cáo thuế. Một số doanh nghiệp có thể hy sinh các khoản giảm trừ thuế để báo cáo lợi nhuận cao hơn trên báo cáo tài chính. |
| Xem xét quy định Bởi vì số liệu kế toán được sử dụng bởi những cơ quan lập pháp trong nhiều tình huống khác nhau, nên nhà quản trị của doanh nghiệp có thể đưa ra những quyết định kế toán nhằm tác động đến kết quả của quy định được ban hành. |
| Xem xét thị trường vốn Nhà quản trị có thể ra quyết định kế toán để gây ảnh hưởng đến nhận thức trong thị trường vốn. Khi xuất hiện thông tin bất cân xứng giữa nhà quản trị và những chủ thể bên ngoài, chiến lược này thành công trong việc tác động đến nhận thức của nhà đầu tư, ít nhất là tạm thời. |
| Xem xét bên liên quan Nhà quản trị cũng có thể đưa ra những quyết định kế toán nhằm làm ảnh hưởng đến nhận thức của những bên liên quan trực tiếp với doanh nghiệp. |
| Xem xét cạnh tranh Sự năng động trong cạnh tranh trong một ngành nghề mà các doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh có thể ảnh hưởng đến sự lựa chọn của nhà quản trị khi báo cáo tài chính. Ví dụ: Doanh nghiệp có thể làm nản lòng những đối thủ mới gia nhận ngành bằng cách đưa ra những báo cáo về mức lợi nhuận thấp. |
Ngoài sự lựa chọn chính sách hạch toán kế toán và ước lượng, mức độ thông tin trong thuyết minh cũng đóng góp một phần quan trọng trong chất lượng kế toán của doanh nghiệp.
Những nhà quản trị có thể lựa chọn công bố những chính sách giúp cho chủ thể bên ngoài dễ dàng hơn khi tìm hiểu về bức tranh tài chính của doanh nghiệp.
Ở mõi doanh nghiệp khác nhau những nhà quản trị khác nhau lại có cách khai thác sự linh hoạt trong quyết định công bố thông tin của mình khác nhau.
Bài viết khác
- Quy định về quản lý chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp
- Thủ tục tuyển dụng người nước ngoài làm việc ở Việc Nam
- Hóa đơn điện tử như thế nào là hóa đơn điện tử hợp pháp
- Cách xuất hóa đơn cho trường hợp giao nhiều đơn hàng trong một ngày cho một khách hàng
- Chứng từ giấy có được sử dụng để giao dịch thay thế cho hóa đơn điện tử không
- Lĩnh vực kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế
- Hướng dẫn khai thuế đối với hàng hóa xuất khẩu bị trả lại
Ms Uyên 
Mr Phương 
